KIŞ HAZIRLIKLARI VOL.2: MENEMEN SOS

Geçen sene yaptığım menemen soslar, bu sene -daha güzel domateslerin çıkmadığı zamanlarda- hayat kurtardı. Bebekler ayıla bayıla yedi menenen diye diye bu sosları, bu sene de bol bol yapmaya niyetim var. Bol bol dediysem ben 50 kilo domates alıp da kendimi haftasonu mutfağa hapsedenlerden değilim. 3 kilo, 3 kilo alıp, keyfim olan akşamlarda hallediyorum sos işlerini. Zaten hepi topu yapacağım domates sosu da 20 kilo ancak... Bütün kışa yetmiyor tabi, hazır salça da kullanıyorum, ama hazır salçayı da organik ürün seçiyorum, zaten ayda kaç kavanoz salça kullanılır ki?! Bu konuda da vicdanım rahat <3

Şu sıra büyük süpermarketlerde de salça zamanı diye indirimler yapılıyor, rio domatesler satılıyor.Böyle uzunca, sıkı domatesler bunlar. Etli kısmı çok, sulu kısmı az, salça için verimli bir ürün. Lezzet derseniz bence "0", bir Ankara'lı olarak derim ki bizim bölge Ayaş domatesinden şaşmasın, Batı Anadolu da bulabildiği kadar Çanakkale domatesi kullansın. O kadar uğraşıyorsunuz lezzetli olsun, uğraştığınıza değsin ama öyle değil mi?

Malzemeler:

3 kilo domates

200 gr kadar sivri biber (20 tane kadar)

1 çorba kaşığı salamuralık iri tuz

1/2 su bardağı zeytinyağı 

Yeni kapaklı kavanoz (2 litre kadar sosu alacak miktarda)

Tarif:

Evde sos yapmanın altın kuralı çok temiz çalışmak! İster domates sos, ister menemen sos, ister muhacir salçası. Kavanozlar mutlaka önceden yıkanıp kurutulacak, kullanılacak sebzelerin kaba kiri akıtılacak, sirkeli suda bekletilecek, sonra tekrar sirkeli suyu da akıtılarak kullanılacak, üstüne verdiğim vakumlama (kavanoz kapaklarını kaynatma) ve tuz-yağ oranına da uyarsanız bir yıl boyunca bozulmadan ağız yadıyla yiyebileceğiniz lezzetli soslarınız olur.

Kavanozlar yıkansın, kurusun, içinde su damlası kalmasın :)

Domatesleri sirkeli suda da bekleterek iyice yıkayın. Sonra alt kısmına sivri uçlu bir bıçakla bir çarpı işareti yapın. 

Domatesleri kaynar suyun içine atıp 3-4 dakika suyun içinde bırakın, sonra kevgir kepçeyle çıkartıp soğuk suyun içine atın.

Kendiliğinden attığı kabukları soyun ve robotta püre haline getirin, ya da küp küp doğrayın. Ben sadece menemene değil bazen tel şehriye çorbasına yada bulgur pilavına da kullandığım için robotla püre haline getirdim.

Sosu pişireceğiniz tencerenin içine domatesleri alın. Ben 6 litrelik bir tencere kullandım ve tencerenin yaklaşık olarak 2/3'ü doldu. 

Domateslerin üzerine, sirkeli suda bekletilmiş-yıkanmış-doğranmış sivri biberleri ekleyin, 1 çorba kaşığı dolu dolu salamuralık tuz, ya da kaya tuzu, 1/2 su bardağı kadar da zeytinyağını ekleyip karıştırın. Ocağın en büyük gözünde, ateşi harlı olarak açın, tencere hemen kaynasın, zaten maksat suyunu uçurmak.

Kaynayan sosun altını kısın, ara ara  gidip gelip kontrol ederek, karıştırarak su miktarına bakın. Her karıştırmada sosun katı kısmının dibe çöktüğünü, sıvı kısmının üste çıktığını göreceksiniz.

Neredeyse sıvı kısmı kalmadığı zaman kavanoz kapaklarını içme suyu içinde kaynatın, sonra altını kısın.

Kapakların altı kısık, sosun altı kısık, kenardan bir kavanoz çekin, içine sosu kepçeyle koyun, kenarına değerse, taşarsa kağıt havluyla silin, kaynayan kapaklardan birini maşayla alın, içinde su kalmasın, kavanozun ağzına kapatın, havluyla kavanozu tutarken kapağı güzelce sıkın ve kavanozu ters çevirin. 

Kavanozları bu şekilde doldurduktan sonra hiç yerinden oynatmayın, sabaha kadar bıraktığınız yerde soğusunlar.

Sabah ters duran kavanozları elinize alın ve kapak üste gelecek şekilde çevirin. Vakum etkisiyle kapakların hafifçe içe çekik olması gerekiyor. Kapakta herhangi bir bombelenme yada sosta suyu-posası ayrılmış gibi bir görünüm oluşmamış olması gerekiyor.

Ben sos hazırlarken 400 ml lik 7 kavanozu hazır etmiştim. 4,5 kavanoz ancak doldu. (Zaten yarım dolan kavanozu da saklamadım sabah hemen kullandım.) Yani yaklaşık 1600-2000 ml arası sos çıktı. Küçük kavanoz kullanmak pratik, büyük kavanozları açınca 1 hafta içinde tüketmek gerekiyor. Küçük kavanoz zaten iki üç seferde bitiveriyor. Siz bilirsiniz. İster bir tane litrelik kavanoz birkaç tane küçük kavanoz kullanın, ister boy boy küçük kavanozlar seçin. Kullanılan domatesin et-su oranına göre çıkacak sos miktarı 1600-2000 ml. Bu hacimde temiz ve yeni kapaklı kavanozunuz hazır olsun.

Az tuzlu yiyorsanız sosun tuzu yeterli gelebilir, menemen yaparken tuz koymadan önce bu durumu dikkate alın. Sos gayet yağlı olduğundan ekstra yağ koymayı da tercik etmeyebilirsiniz. 

Ben bir çorba kaşığı sos 1 yumurta hesabıyla 5 porsiyon menemen yaptım :) 

Ne pratik değil mi, bir kaşık sos, kır üstüne yumurtayı, çevir pişsin, işte menemen hazır :D!

Bu sosu tel şehriye çorbası, bulgur pilavı yaparken kullanın.

Güneş almayan, serin bir yerde saklayın, buzdolabına konması şart değil, tuz ve yağ sosu koruyacaktır. 

Afiyet olsun!